Podstawy Obsługi Konta Shell na Serwerze Linux

1. Jak połączyć się z serwerem za pomocą SSH?

Do połączenia się z serwerem potrzebujesz dwóch rzeczy: klienta SSH i danych logowania (adres IP serwera, nazwa użytkownika, hasło lub klucz SSH).

Użycie klienta SSH w systemie Windows:

Jeśli używasz systemu Windows, najprostszym rozwiązaniem jest program PuTTY. Możesz go pobrać ze strony putty.org.

1. Pobierz i zainstaluj PuTTY.
2. Otwórz program, wprowadź adres IP serwera w polu „Host Name” i kliknij „Open”.
3. Po wyświetleniu monitu wpisz swoją nazwę użytkownika i hasło.

Użycie SSH w systemie Linux/Mac:

Na systemach Linux i macOS, klient SSH jest już wbudowany. Wystarczy otworzyć terminal i wpisać komendę:

ssh nazwa_użytkownika@adres_ip_serwera

Jeśli korzystasz z klucza SSH zamiast hasła, użyj komendy:

ssh -i /ścieżka/do/klucza nazwa_użytkownika@adres_ip_serwera

Po poprawnym zalogowaniu zobaczysz wiersz poleceń serwera.

2. Podstawowe komendy na start

• pwd – pokazuje aktualną lokalizację w systemie plików.
• ls – wyświetla zawartość katalogu. Przykład: ls -l pokaże szczegóły plików.
• cd – zmiana katalogu. Przykład: cd /home/nazwa_użytkownika.
• mkdir – tworzy nowy katalog. Przykład: mkdir nowy_katalog.
• rm – usuwa plik lub katalog. Przykład: rm plik.txt usuwa plik, a rm -r katalog usuwa katalog.
• cp – kopiuje plik lub katalog. Przykład: cp plik.txt kopia_plik.txt.
• mv – przenosi lub zmienia nazwę pliku. Przykład: mv plik.txt nowa_nazwa.txt.

3. Zarządzanie uprawnieniami

W systemie Linux ważne są uprawnienia plików. Każdy plik lub katalog ma określone prawa dostępu dla właściciela, grupy i innych użytkowników. Aby zmienić uprawnienia, używa się komendy chmod.

chmod 755 plik.txt

Wartości te odpowiadają kolejno uprawnieniom do odczytu, zapisu i wykonywania dla właściciela, grupy i innych użytkowników.

4. Instalowanie oprogramowania

Zarządzanie pakietami na serwerze Linux odbywa się za pomocą menedżerów pakietów. W zależności od dystrybucji Linuxa, mogą to być różne narzędzia:

Debian/Ubuntu

apt. Przykład instalacji pakietu:

sudo apt update

sudo apt install nazwa_pakietu

CentOS/Fedora

yum lub dnf. Przykład:

sudo yum install nazwa_pakietu

5. Monitorowanie zasobów serwera

• top – wyświetla procesy działające na serwerze oraz ich zużycie zasobów.
• df -h – pokazuje użycie miejsca na dyskach.
• free -m – pokazuje ilość dostępnej i zajętej pamięci RAM.

6. Zakończenie sesji SSH

Po zakończeniu pracy na serwerze zawsze należy zamknąć sesję SSH, wpisując komendę:

exit

Korzystanie z konta shell na serwerze Linux może wydawać się skomplikowane na początku, ale opanowanie podstawowych komend znacząco ułatwia zarządzanie serwerem. Jeśli masz pytania lub potrzebujesz pomocy przy konfiguracji swojego konta SSH, skontaktuj się z ekspertem z PrywatnyInformatyk.pl, który pomoże ci we wdrożeniu i optymalizacji.